بی خوابی به اختلالی رایج در میان جوامع امروزی تبدیل شده که در آن فرد نمی‌تواند به‌راحتی به‌خواب رود و آن را در طول شب حفظ کند. فرد دچار این اختلال گاهی خیلی زود از خواب بیدار می‌شود و دیگر نمی‌تواند خوابی عمیق داشته باشد.
این مشکل علاوه‌بر کاهش سطح انرژی، خلق‌وخوی افراد نیز را تغییر می‌دهد و روی سلامتی، عملکرد کاری و حتی کیفیت زندگی افراد تاثیر می‌گذارد. این بیماری دارای نشانه‌های مختلفی است که در صورت مواجه با هریک از آنها بهتر است با پزشک متخصص مشورت شود.
انواع بی خوابی
بی‌خوابی به طیف گسترده‌ای از اختلالات خواب گفته می‌شود که کیفیت و کمیت خواب فرد را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند. به‌طول معمول این بیماری دارای ۳ نوع زیر است که در ادامه به معرفی هریک از این انواع می‌پردازیم.
- گذرا: در این نوع از بی‌خواب‌شدن، علائم کمتر از یک ماه به‌طول می‌انجامد.
- کوتاه‌مدت: علائم این نوع بین یک تا ۶ ماه ادامه پیدا می‌کند.
- مزمن: علائم آن بیشتر از ۶ ماه ادامه پیدا می‌کند.
بی‌خوابی میتواند با بیماری دیگری همراه باشد که به‌آن بیماری ثانویه گفته می‌شود. در این نوع بی خوابی، وضعیت جسمی و روانی بیمار بدتر شده و حتی درمان فرد دچار اختلال می‌شود. همچنین ممکن است اختلال در خواب با بیماری دیگری همراه نباشد که به آن بیماری اولیه گفته می‌شود.
چه بیماری‌هایی می‌توانند باعث بی خوابی شوند؟
از آنجایی که مشکل در خوابیدن ممکن است به‌دلایل گوناگونی اتفاق بیفتد، اولین قدم برای درمان آن، پیدا کردن ریشه این اختلال است. گاهی اوقات بی‌خوابی خود باعث بیماری می‌شود و در بسیاری از موارد نیز بیماری‌های گوناگون باعث این مشکل خواهند شد.
از مهم‌ترین دلایل بی‌خواب‌شدن می‌توان به اختلالات روانی اشاره کرد. البته مشکلات و آسیب‌های جسمی نیز وجود دارند که ممکن است ریتم خواب شبانه فرد را دچار مشکل کنند. در ادامه به برخی از بیماری‌هایی که ممکن است باعث بی‌خوابی شوند اشاره می‌کنیم.
بیماری‌هایی که باعث درد مزمن می‌شوند
بی‌خوابی ممکن است نشانه دردهای مزمنی باشد که کیفیت خواب فرد را دچار اختلال می‌کنند. بیماری‌هایی که با دردهای مزمن همراه هستند، به‌طور معمولا آرامش فرد را به‌هنگام خواب مختل کرده و باعث بی‌خوابی او می‌شوند. در ادامه به‌برخی از این بیماری‌ها اشاره می‌کنیم.
- آرتریت
آرتریت به بیماری گفته می‌شود که در آن سیستم ایمنی بدن به‌مفاصل حمله کرده و به آن آسیب می‌رسانند. این بیماری دارای نشانه‌هایی مانند درد و سفتی در مفاصل است که معمولا با افزایش سن شدیدتر می‌شوند.
- کمردرد
کمردرد از دیگر دردهای مزمنی است که ممکن است خواب شبانه فرد را دچار اختلال کند. این بیماری معمولا به‌دلیل کشیدگی عضله و رباط‌ها در پی بلندکردن مکرر اجسام سنگین ایجاد می‌شود. آتروز و پوکی استخوان از دیگر مواردی هستند که ممکن است باعث کمردرد شوند.
مشکلات مرتبط با سلامت روان
همانطور که اشاره شد، دلیل بسیاری از بی‌خوابی‌ها مشکلات مرتبط با سلامت روان فرد است. اضطراب و افسردگی هر ۲ از مشکلات روانی رایج در میان افراد هستند که باعث می‌شوند افراد به‌سختی به‌خواب روند. بی‌خوابی، خود، باعث شدیدترشدن علائم این نوع بیماری‌ها می‌شود.
- اضطراب
فرقی نمی‌کند که اختلال اضطرابی شما کوتاه‌مدت یا بلندمدت باشد، در هر صورت بهتر است از یک متخصص سلامت روان برای برطرفکردن علائم آن کمک بگیرید. درمان شناختی-رفتاری یا CBT راه موثری برای مدیریت بی‌خوابی ناشی از اضطراب است.
مصرف غذاهای کاهش‌دهنده اضطراب مانند ماهی سالمون، بابونه، شکلات تلخ، زردچوبه و بلوبری، فعالیت بدنی منظم، انجام تکنیک‌های آرامش‌بخش مانند نفس عمیق، انجام سرگرمی‌ها و فعالیت‌های لذت‌بخش از راه‌های کاهش علائم اضطراب‌های هستند.
- افسردگی
بی خوابی ارتباط نزدیکی با افسردگی دارد. به‌طوری که افسردگی میتواند باعث بی‌خوابی شود و بی‌خوابی نیز نقش زیادی در تشدید علائم افسردگی دارد. رایج‌ترین درمانی‌هایی که به‌کمک آنها می‌توانید هم افسردگی و هم بی‌خوابی را درمان کنید عبارت است از: درمان شناختی-رفتاری، استفاده از داروهای ضدافسردگی و تغییر سبک زندگی مانند بهبود عادت‌های خواب، مدیتیشن و ورزش منظم.
این مطلب هم مطالعه کنید : ۱۰ نوع ماسک برای پوست چرب
در صورت لزوم می‌توانید به سایت دکترتو مراجعه کنید و با استفاده از مشاوره آنلاین آن، راهنمایی‌های لازم برای برطرفکردن بی‌خوابی و اضطراب خود را دریافت کنید.
آپنه خواب
آپنه خواب از دیگر مشکلاتی است که باعث بی‌خواب‌شدن و کاهش کیفیت خواب فرد می‌شود. در این بیماری تنفس در حین خواب به‌طور مکرر متوقف شده و به‌همین دلیل فرد باید از خواب بیدار شود تا دوباره تنفس را از سر بگیرد.
این وقفه‌های متعدد باعث می‌شود تا کیفیت خواب فرد تا میزان زیادی کاهش یابد. از علائم آپنه خواب می‌توان به نفس‌نفس‌زدن، سردرد صبحگاهی، خواب‌آلودگی بیش از حد در روز، بیدارشدن با دهان خشک و خروپف اشاره کرد.
بیماری‌های جسمی
مشکلات جسمی از دیگر مواردی هستند که ممکن است فرد را در طول شب دچار بی خوابی کنند. گاهی اوقات این مشکلات خود باعث بی‌خواب‌شدن می‌شوند و گاهی اوقات نیز کاهش کیفیت خواب از علائم این بیماری‌های به‌شمار می‌روند.
- دیابت
در بیماری دیابت، به‌دلیل کاهش یا عدم ترشح هورمون انسولین در بدن فرد، قند خون افزایش می‌یابد. این بیماری از طریق روش‌هایی مانند تکرر ادرار و تشنگی، فرد را برای رفتن به‌سرویس بهداشتی یا نوشیدن آب از خواب بیدار می‌کند.
- کم‌کاری یا پرکاری تیروئید
از آنجایی که غده تیروئید وظیفه تنظیم سوخت‌وساز بدن را به‌عهده دارد، هرگونه اختلال در آن از جمله کم‌کاری یا پرکاری باعث ایجاد مشکل در روند خواب طبیعی و باکیفیت بدن می‌شود. پرکاری تیروئید باعث لرزش عضلات، تپش شدید قلب، تحریک غده تعریق، ضعف عضلات، افزایش اضطراب و تحریک‌پذیری فرد می‌شود که تمرکز خواب او را از بین می‌برند.
- آسم
در بیماری آسم راه هوایی باریک و متورم می‌شود و ممکن است مخاط اضافی تولید شود. این امر تنفس را دشوار می‌کند و باعث سرفه، خس‌خس سینه و تنگی نفس می‌شود. این تنگی نفس فعالیت‌های روزانه فرد از جمله خواب را دچار اختلال می‌کند.
- آلزایمر
در بیماری آلزایمر مغز کوچک‌شده و سلول‌های آن از بین می‌روند. این تغییرات مغزی روی خلق‌وخوی فرد و همچنین رفتارهای او تاثیر می‌گذارد. از جمله این تغییر عادت‌ها می‌توان به کم‌خوابی اشاره کرد.
با مراجعه به‌پزشک متخصص برای پاسخ به سوال بی خوابی نشانه چیست؟ ممکن است بیماری‌های دیگری مانند سرطان، رفلاکس معده به مری و بیماری‌های قلبی و عروقی نیز به‌عنوان علت این اختلال معرفی شوند.
جمع‌بندی
از آنجایی که خواب شبانه بخش عظیمی از انرژی از دست‌رفته افراد را تامین می‌کند، بی خوابی را می‌توان یکی از ناراحت‌کننده‌ترین شرایط دانست. این بیماری میتواند حاد یا مزمن باشد که در هر ۲ صورت باید درمان شود. اختلال بی‌خواب‌شدن، ممکن است ریشه‌های گوناگونی داشته باشد.
بنابراین، اولین قدم برای درمان این مشکل، مشورت با یک پزشک متخصص است تا بتوان ریشه آن را تشخیص داد. با مراجعه به سایت دکترتو می‌توانید به‌صورت آنلاین از متخصصان مختلف مشاوره دریافت کنید.
