بلبرینگ برای کاهش اصطکاک بین دو سطح استفاده می شود و وظیفه ی تحمل بارهای وارد شده به محورهای دورانی را دارد. در الکتروموتور چینی بلبرینگ‌ها میان محورهای روتور و یاتاقان استاتور قرار می گیرند.
بلبرینگ ها دارای دو طوقه می باشند که یکی از آن ها ثابت بوده و به یاتاقان استاتور جفت میشود. طوقه ی دوم هم که متحرک است، بر روی محور روتور نصب می گردد. نحوه تعویض بلبرینگ الکتروموتور سه فاز و تک فاز متفاوت می باشد.
بلبرینگ ها یکی از قطعات جانبی الکتروموتور چینی به شمار می آیتد و در سایزها و مدل های متنوعی تولید می شوند. در ادامه به بررسی نحوه تعویض بلبرینگ الکتروموتور سه فاز و تک فاز خواهیم پرداخت.
نحوه تعویض بلبرینگ الکتروموتور سه فاز
فروشگاه مگاکو در این بخش از محتوای نحوه تعویض بلبرینگ الکتروموتور سه فاز و تک فاز ، به بررسی نحوه تعویض بلبرینگ الکتروموتور سه فاز می پردازد. انجام این کار طی برخی مراحل صورت می پذیرد. مراحل تعویض بلبرینگ الکتروموتور سه فاز به این صورت است که در ابتدا برای تعویض بلبرینگ الکتروموتور وگ weg بهتر است دستگاه را از برق کشیده و الکتروموتور را از آن جدا کرد.
سپس با آچار مخصوص فن، پیچ و مهره‌های درپوش فن را شل کرده و فن را از بدنه اصلی جدا نمایید. در صورتی که پیچ‌های روی درپوش یا فن به سختی شل می شوند، می توانید با استفاده از روغن مخصوص آن را روغن کاری کرده و به شل شدن آن ها کمک کنید. با پیچ گوشتی یا آچار فن می توانید درپوش را کنار بگذارید تا فن زیر آن نمایان گردد.
درپوش انتهای محفظه ی فلزی موجب محافظت قطعات الکتریکی موتور می شود. درزهای میان درپوش‌های انتهایی و بدنه اصلی الکتروموتور را پیدا کنید. سپس بالای درپوش‌ها را با استفاده از ماژیک تا انتهای الکتروموتور و محفظه اصلی را تا امتداد درزها علامت گذاری کنید. این امر موجب میشود تا در زمان نصب مجدد پوشش انتهایی، علائم را در یک خط قرار داده و به صورت اصولی آن را نصب کنید. بعد از علامت گذاری، مهره را از میله های نگهدارنده باز کنید.
میله های نگهدارنده، وظیفه ی نگهداری درپوش انتهایی الکتروموتور را دارند. برای شل کردن مهره ها می تواند از آچار چهار مهره استفاده کرده و تمامی درپوش های انتهایی را شل کنید. بعد از باز کردن مهره ها، میله های نگهدارنده را از موتور بیرون بکشید. سپس با باز کردن تمامی مهره ها، یکی از پیچ ها را در سرپوش انتهایی نگه داشته و میله ها را به آرامی از الکتروموتور بیرون آورید. پس از این که میله ی نگهدارنده را از الکتروموتور بیرون آوردید، مابقی پیچ ها را به همین ترتیب از داخل دستگاه بردارید.
با استفاده از چکش ضربه ای که از جنس لاستیک است، به درپوش انتهایی الکتروموتور ضربه بزنید. البته در همین راستا ذکر این موضوع از این قاعده مستثنی نمی باشد که چکش ضربه به دلیل جنس پلاستیکی که دارد، هیچ گونه آسیب یا فرورفتگی در آن ایجاد نمی کند. لبه ی چکش را بر روی درز سرپوش انتهایی درست پشت سوراخ مهره ی بالا، سمت چپ قرار دهید. به درپوش انتهایی چندین بار به آرامی ضربه بزنید تا شل شود. سپس به سمت سوراخ پایین رفته و با چکش به آن ضربه بزنید. این عمل را بر روی درپوش انتهایی طرف دیگر الکتروموتور هم تکرار کرده تا بیرون بیاید.
دلایل تعویض بلبرینگ الکتروموتورهای سه فاز و تک فاز
سرویس الکتروموتور و نگهداری اصولی از آن، موجب حفظ کارایی و افزایش طول عمر آن در انواع مدل های تک فاز و سه فاز می شود. به همین دلیل انجام اصولی این کار و کسب اطلاعات در مورد نحوه تعویض بلبرینگ الکتروموتور سه فاز و تک فاز در زمان سرویس موتور اهمیت بسیار زیادی دارد.
با در نظر گرفتن این موضوع که در اثر کارکرد طولانی مدت الکتروموتور ممکن است صدای الکتروموتور افزایش پیدا کند، بهتر است هر چند وقت یک بار با کمک گرفتن از نیروهای متخصص آن را سرویس و تعمیر نمایید. تجهیزات مورد استفاده در الکتروموتور تک فاز و سه فاز موتوژن بعد از گذشت چندین سال، موجب افزایش صدای الکتروموتور می شوند.
افزایش صدای الکتروموتور نمایانگر این است که عمر بلبرینگهای آن پایان یافته یا خراب شده است و باید برای تعویض آن اقدام کرد. از آن جایی که در تمامی الکتروموتورهای تک فاز و سه فاز، دو بلبرینگ در ابتدا و انتهای شافت تعبیه شده است، برای تعویض آن بهتر است از ابزارهای مربوط به آن استفاده کرد.
با استفاده از ابزارهای مخصوص می توان مشخص کرد که صدای کدام یک از بلبرینگ‌ها افزایش پیدا کرده و دچار آسیب شده است. البته توصیه می شود که برای تعویض بلبرینگ الکتروموتور سه فاز و تک فاز از نیروهای متخصص استفاده شود. چون نحوه تعویض بلبرینگ الکتروموتور سه فاز و تک فاز کار حساسی می باشد. در صورت عدم شناخت کافی در این موضوع، ممکن است به الکتروموتور آسیب های جدی وارد شود.
نحوه ی باز کردن بلبرینگ در الکتروموتورهای سه فاز و تک فاز به چه صورت است؟
نحوه تعویض بلبرینگ الکتروموتور سه فاز و تک فاز به این صورت است که باید در ابتدا شفت موتور را با اسپری های مخصوص به خوبی تمیز کنید. شفت موتور را با اسپری چربی گیر آغشته کرده و بعد از گذشت چندین ثانیه، آن را با دستمال پاک کنید.
این مطلب هم مطالعه کنید: ۰ تا ۱۰۰ آشنایی با تجهیزات ابزار دقیق
در قسمت پشت بلبرینگ ها یک قطعه ای به نام فولی کش وجود دارد که باید آن را محکم نمایید. سپس بعد از مشخص کردن بلبرینگ که به شکل حلقوی و به رنگ نقره ای است، دستگیره های پیچ را بچرخانید. این امر موجب می شود تا فک های دور آن باز شده و بلبرینگ در داخل آن قرار بگیرد. سپس دستگیره را محکم کرده و فک های اطراف بلبرینگ را ببندید. البته در همین راستا ذکر این موضوع از این قاعده مستثنی نمی باشد که باید اطمینان کافی را حاصل نمایید تا نوک فک با حلقه ی داخلی بلبرینگ در تماس باشد. این امر موجب می شود تا به الکتروموتور هیچ گونه آسیب و صدمه ای وارد نشود.
دستگیره فولی کش را به وسیله آچارهای مخصوص بچرخانید و بلبرینگ را از شافت بیرون بکشید. برای این کار دستگیره را با آچار نگه دارید و در جهت عقربه‌های ساعت بچرخانید. به همان شکل دستگیره‌ها را هم محکم کرده تا پیچ‌های مرکزی بلندتر شوند تا بلبرینگ از محور خارج گردد. این کار را تا زمانی که بلبرینگ به راحتی از محفظه خارج شود ادامه دهید. در مواقعی که متوجه شدید، بلبرینگ حرکت نمی کند، شفت را با روغن چرب کنید.
این امر موجب می شود تا بلبرینگ شل شده و حرکت راحت تری داشته باشد. اگر در زمان چرخاندن دستگیره، متوجه شدید که محور موتور هم می چرخد، محور را با آچار نگه دارید. دلیل این که محور موتور می چرخد ممکن است به خاطر کار نکردن دستگاه فولی کش باشد.
علت های خراب شدن بلبرینگ الکتروموتور
دلایل مختلف و گوناگونی برای خراب شدن بلبرینگ های الکتروموتور وجود دارد. از جمله علت‌هایی که موجب خرابی آن می شود می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- گشتاور و سرعت بیش از حد
- گیرپاژ
- ایجاد ترک و لب پریدگی بر روی بلبرینگ
- به وجود آمدن سایش و کچلی در بلبرینگ
- دندانه دار شدن بلبرینگ
- زنگ زدگی و خوردگی بلبرینگ
- ایجاد حفره‌های الکتریکی
