تجهیزات حفاظت فردی یا همان PPE از مهمترین عوامل برای حفاظت افراد در محیط کار محسوب می‌شوند. این تجهیزات، شامل مجموعه‌ای از وسایل و ابزارهای مختلف هستند که هدف اصلی آنها محافظت از افراد در برابر خطرات فیزیکی، شیمیایی، زیستی و روانی محیط کار است. از جمله این تجهیزات می‌توان به کلاه ایمنی، عینک ایمنی، دستکش، کفش ایمنی، ماسک تنفسی و لباس کار اشاره کرد. هر یک از این ابزارها نقش خاصی در محافظت از افراد دارند و باید مطابق با استانداردهای بین‌المللی و ملی تولید و استفاده شوند.

مرکز فروش لباس کار مهندسی

استفاده از تجهیزات حفاظت فردی یکی از راهکارهای اصلی برای کاهش حوادث و بیماری‌های ناشی از کار است. این تجهیزات، به افراد کمک می‌کنند تا در معرض خطرات مختلف محیط کار قرار گرفته و از آسیب‌های جدی جلوگیری کنند. شما می توانید انواع تجهیزات حفاظت فردی را از فروشگاه کاراسیفتی به صورت آنلاین خریداری کنید. استانداردهای بین‌المللی تجهیزات حفاظت فردی، مهمترین راهنمایی‌ها را برای تولید و استفاده این تجهیزات فراهم می‌کنند. سازمان‌هایی چون سازمان بین‌المللی استاندارد ISO و کمیسیون اروپا EC به تدوین استانداردهایی برای این تجهیزات پرداخته‌اند که در سراسر جهان به عنوان معیارهای پذیرفته‌شده شناخته می‌شوند.

لیست مهم‌ترین استانداردهای بین‌المللی تجهیزات حفاظت فردی

1. ISO 18001:2015 – سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه‌ای
2. ISO 45001:2018 – سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه‌ای
3. EN 388:2016 – دستکش‌های ایمنی برای محافظت در برابر خطرات مکانیکی
4. EN 166:2001+A1:2008 – عینک‌های ایمنی
5. EN 352:2003+A1:2008 – محافظ گوش
6. EN 13838:2004 – لباس کار برای محافظت در برابر خطرات مکانیکی
7. EN 14058:2004 – کلاه ایمنی برای محافظت در برابر خطرات مکانیکی
8. EN 13982-1:2004 – ماسک تنفسی برای محافظت در برابر ذرات

علاوه بر استانداردهای بین‌المللی، هر کشور نیز ممکن است استانداردهای ملی خود را برای تجهیزات حفاظت فردی تدوین کند. در ایران، سازمان ملی استاندارد ایران ISIRI به تدوین استانداردهای ملی تجهیزات حفاظت فردی می‌پردازد.

بعضی از مهم‌ترین استانداردهای ملی تجهیزات حفاظت فردی در ایران شامل:

1. ISIRI 2912-1:2012 – کلاه ایمنی برای محافظت در برابر خطرات مکانیکی
2. ISIRI 2912-2:2012 – کلاه ایمنی برای محافظت در برابر خطرات الکتریکی
3. ISIRI 2912-3:2012 – کلاه ایمنی برای محافظت در برابر خطرات شیمیایی
4. ISIRI 2912-4:2012 – کلاه ایمنی برای محافظت در برابر خطرات حرارتی
5. ISIRI 10493:2013 – عینک ایمنی
6. ISIRI 10494:2013 – محافظ گوش
7. ISIRI 10495:2013 – دستکش ایمنی
8. ISIRI 10496:2013 – لباس کار

انواع تجهیزات حفاظت فردی

کفش ایمنی

زیرکمیته مرتبط با استاندارد مذکور در سازمان جهانی استاندارد در دسته ISO/TC 94/SC 3 جای دارد. این استاندارد کلی کفش به عنوان یکی از تجهیزات حفاظت فردی تحت عنوان ISO 20346:2014 شناخته می‌شود که توسط کمیته استاندارد سازی اروپا یا CEN، یعنی کمیته تکنیکی CEN/TC 161 مرتبط با حفاظت از پا و کف پا، در هماهنگی با کمیته تکنیکی ISO/TC 94 که مسئولیت حوزه ایمنی فردی، لباس‌ها و تجهیزات محافظ را برعهده دارد، تدوین شده است. علاوه بر این، در این استاندارد، زیرکمیته SC3 نیز در زمینه حفاظت از پا با همکاری و توافق نظر تکنیکی با سازمان جهانی استاندارد ISO و CEN فعالیت داشته است.

این استاندارد بین المللی نیازمندی‌ها و اصول اساسی و فراگیر برای کفش محافظ در زمینه‌های کاری را مشخص می‌کند. این استاندارد شامل جزئیاتی از این قبیل است که به‌عنوان مثال، خطرات مکانیکی، مقاومت در برابر سرخوردگی، خطرات حرارتی، و نظر به رفتارهای ارگونومیک می‌باشد. همچنین، ریسک‌ها و خطرات خاص نیز توسط استانداردهای تکمیلی مورد توجه قرار گرفته‌اند. این شامل کفش‌های مخصوص آتش‌نشانان، کفش عایق الکتریکی، حفاظت در برابر آسیب از اره‌های برقی، محافظت در برابر پاشیدن مواد شیمیایی و فلزات ذوب شده، و حفاظت برای موتورسواران می‌شود.

برخی از استانداردهای مشهور برای کفش‌های ایمنی به شرح زیر هستند:

• استاندارد UN EN ISO 19952: این استاندارد برای کفش‌هایی استفاده می‌شود که برای کار در صنایع کشورهای انگلیس، فرانسه، اسپانیا و ایتالیا تولید می‌شوند.
• استاندارد آزمایش UNI EN ISO 20344: این استاندارد شامل آزمون‌ها و تست‌های مرتبط با کفش‌های ایمنی به عنوان تجهیزات حفاظت فردی است.
• استاندارد UNI EN ISO 20345: این استاندارد مشخص کننده استانداردهای کلی کفش‌های ایمنی عمومی است که شامل محافظ فلزی برای انگشتان پا می‌شود و در برابر ضربات با انرژی ۲۰۰ ژول و فشار ۱۵ کیلونیوتن مقاومت دارد.
• استاندارد UNI EN ISO 20346: این استاندارد نیز برای کفش‌های ایمنی عمومی استفاده می‌شود و دارای محافظ فلزی برای انگشتان پا می‌باشد که در برابر ضربات با انرژی ۱۰۰ ژول و فشار ۱۰ کیلونیوتن مقاومت دارد.
• استاندارد UNI EN ISO 20347: این استاندارد برای کفش‌های کاری بدون حفاظت در بخش انگشتان پا طراحی شده است.
• استاندارد UNI EN ISO 20346: این استاندارد برای کفش‌های ایمنی با حفاظت در برابر خطرات گرمایی، مانند پاشیدن فلزات مذاب، تعیین شده است و قوانین خاصی برای این نوع تجهیزات حفاظت فردی را مشخص کرده است، اغلب در کارهایی مانند جوشکاری و برش با هوا استفاده می‌شود.
• استاندارد BS 1870-2:1976: این استاندارد که مختص کشور انگلیس است، همانند دو استاندارد اول برای کفش‌های ایمنی با حفاظت در بخش انگشتان پا استفاده می‌شود، با این تفاوت که حفاظت در برابر شوک الکتریکی را پوشش نمی‌دهد.

حفاظت از چشم

زیرکمیته این استاندارد در سازمان جهانی استاندارد در دسته‌بندی ISO/TC 94/SC 6 قرار دارد و دبیر این کمیته BSI یا سازمان استاندارد بریتانیا می‌باشد.

این کمیته تاکنون ۲۰ استاندارد مرتبط با حفاظت از چشم و صورت را ارائه نموده است، به عنوان نمونه می‌توان به استانداردهای زیر اشاره کرد:

1. ISO 4007:2018: این استاندارد شامل واژگان مربوط به حفاظت صورت و چشم است و مباحث اصولی حفاظت از چشم و صورت را تعریف می‌کند.
2. ISO 6161:1981: این استاندارد به حفاظت از چشم در زمینه فیلترها و محافظ‌های چشم در برابر لیزر می‌پردازد و در سال ۱۹۷۸ تصویب شد. این استاندارد ملزومات و موارد ضروری برای عینک‌های فیلتردار و محافظ‌های چشم در مقابل تشعشعات لیزر را مشخص می‌کند.
3. ISO 12311:2013: این استاندارد یک متد و دستورالعمل برای آزمایش عینک‌های آفتابی و چشم‌افزارهای مشابه است.
4. ISO 12312-1:2013: استاندارد جهت استفاده عمومی از عینک‌های آفتابی است که از چشمان در برابر اشعه‌های مضر خورشید محافظت می‌کند.
5. ISO 16321-1:2021: این استاندارد برای محافظت از چشم و صورت در استفاده عمومی به کار می‌رود. این استاندارد عینک‌های ایمنی و محافظ‌های صورت عمومی را شامل می‌شود که از چشمان و صورت در برابر یک یا چند خطر شغلی محافظت می‌کند.
6. ISO 16321-2:2021: استانداردی برای محافظت از چشم و صورت در هنگام کار، ملزومات و ضروریات مورد نیاز برای جوشکاری و تکنیک‌های مشابه را مشخص می‌کند.
7. ISO 16321-3:2021: این استاندارد نیز جهت محافظت از چشم و صورت در هنگام کار می‌باشد و دارای ملزومات اضافی برای محافظ‌های توری‌دار است.
8. ISO 18526-1:2020، ISO 18526-2:2020، ISO 18526-3:2020 و ISO 18526-4:2020: این استانداردها متدهای آزمایش مختلف را برای عینک‌ها و محافظ‌های چشم و صورت مشخص می‌کنند.

استفاده از تجهیزات حفاظت فردی مطابق با استانداردهای بین‌المللی و ملی، از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا این استانداردها به کارفرمایان و کارگران کمک می‌کنند تا تجهیزات مناسب را انتخاب و از خطرات محیط کار محافظت کنند، در نتیجه می‌تواند از وقوع حوادث جدی و حتی مرگ جلوگیری نماید.